واتساپ با اطلاعات ما چه می کند؟

بوشهر این روزها این پرسش به وجود آمده که آیا دیتای ما مثل دیتای نوشتاری یا شماره کارت های اعتباری به فروش می رود یا خیر…
«علی نعمتی»، کارشناسی ارشد دیتا ساینس و ماشین لرنینگ (یادگیری ماشین) از دانشگاه واشنگتن در گفتگو با خبرنگار ایسنا می گوید: «اولین مساله ای که پیرامون واتساپ باید بدانیم این است که واتساپ یک نرم افزار ارتباطی است که پیام ها را از یک طرف می گیرد و به یک طرف دیگر می فرستد و برعکس. این پیام ها که شامل صدا، تصویر و متن نوشتاری است از کاربری مثلا در بوشهر گرفته و برای کاربری در شیراز ارسال می شود و وقتی که آن دریافت کننده پیام ها را دریافت می کند کلیه محتوای پیام ها از روی سِرور پاک می شود. این اصل کار و در واقع پایه و بنیان یک نرم افزار ارتباطی به نام واتساپ است.»
وی افزود: «واتساپ سال ۲۰۰۹ توسط دو کارمند سابق یاهو به نامهای برایان آکتون و جان کوهن زمانی که از یاهو خارج شدند ساخته شد و در سال ۲۰۱۴ هم این نرم افزار به مارک زوکربرگ و کمپانی فیس بوک به قیمت ۱۹میلیارد دلار فروخته می شود.»
این پژوهشگر دیتا ساینس درباره این مورد که آیا واتساپ پیام های کاربران را در سِرور خود نگه می دارد می گوید: «با توجه به پالیسی (قرارداد امنیت اطلاعات) که واتساپ در اپلیکیشن خود تعریف کرده است و همچنین به این علت که برای قرار دادن چیزی قریب به یک میلیارد پیام در طول روز (تحقیق در سال ۲۰۱۱) و با داشتن ۲ میلیارد کاربر فعال (تحقیقی در سال ۲۰۱۷) به سرورهای غول پیکری نیاز است. بنابراین واتساپ دیتا را از کاربر اول گرفته و رمزنگاری شده به کاربر دوم منتقل می کند اما محتوا را در سرور خود نگه نمی دارد.»
وی اضافه کرد: «پس این تصور که منتقل شدن یا متصل شدن اطلاعات کاربران واتساپ به فیس بوک این امکان را به این شرکت برای خواندن اطلاعات آنها می دهد تصور درستی نیست. در واقع زیرساخت چنین کاری در شرکت واتساپ وجود ندارد.»
«نعمتی» درباره اقدام جدید واتساپ درباره اشتراک گذاری اطلاعات با فیس بوک می گوید: ««این روزها این پرسش به وجود آمده است که آیا دیتای ما مثل دیتای نوشتاری یا شماره کارت های اعتباری به فروش می رود یا خیر باید عرض کنم که نه چنین چیزی نیست اما اطلاعات ما شامل ایمیل و شماره تلفن و غیره به فروش می رود. پدیده ی جدیدی که در دنیای دیتا به وجود آمده بحث «ماشین لِرنینگ» ها هستند. یا به فارسی «یادگیری ماشین» که بر پایه هوش مصنوعی بوده و هم اکنون مبحث داغ دنیای فناوری های نو در این حوزه می باشد.»
این متخصص علم داده ها ادامه می دهد: «هر جا که دیتا باشد در نتیجه احتمال حضور ماشین لرنینگ و بحث یادگیری ماشین توسط هوش مصنوعی بالاست. حالا در شرایط جدیدی که به وجود آمده شاید بعضی کاربران تصور کنند فیس بوک می خواهد اطلاعات ما همچون عکس ها و فایل های صوتی و… را مشاهده کند، ما باید بدانیم که از قبل چنین اجازه ای را به آنها داده ایم. برای مثال درست است که پیام های ما در سرور شرکت حذف می شود اما پروفایل ما همچنان وجود دارد و با استفاده از همین پروفایل ها می شود چیزهایی مثل سن یا حتی بیماری ها را تشخیص داد.»

این پژوهشگر حوزه هوش مصنوعی خاطرنشان کرد: «این روزها این پرسش به وجود آمده است که آیا دیتای ما مثل دیتای نوشتاری یا شماره کارت های اعتباری به فروش می رود یا خیر باید عرض کنم که نه چنین چیزی نیست اما اطلاعات ما شامل ایمیل و شماره تلفن و غیره به فروش می رود.»
وی در پاسخ به این پرسش که این اطلاعات چه چیزهایی را شامل می شود به ایسنا اظهار داشت: «مجموعه ای از اطلاعاتی چون سن، جنسیت، تاریخ تولد، عکس شما و یک سری اطلاعات که آیدی یا پروفایل شما را تشکیل می دهند؛ این ها را می توانند به ماشین لرنینگ ها بدهند و یا مثلا کمپانی فیس بوک با فروش این اطلاعات می تواند کسب درآمد کند.»
نعمتی افزود: «خریداران اطلاعات شما از این اطلاعات مثلا برای فروش اجناس خود استفاده می نمایند. فرض نماییم شما یک خانم بین ۲۵تا ۳۰سال هستید، وقتی که شما در فیس بوک جستجویی می کنید با عنایت به اطلاعاتی که فیس بوک از شما دارد، پیشنهاداتی چه در جستجوها چه در بحث تبلیغات به شما می دهد که به شرایط شما نزدیک است.»
این محقق می افزاید: «تا هشتم فوریه پذیرش این مقررات به صورت کاملا اختیاری است اما بعد از آن الزامی می شود و اگر شما آنرا نپذیرید، سرویس را از دست می دهید. در واقع به علت قوانین موجود می خواهد از شما اجازه بگیرد اما از قبل تصمیمش را گرفته است که فیسبوک بعنوان کمپانی مادر هم، اطلاعات شما را از راه واتساپ داشته باشد.»
«علی نعمتی» درباره اپلیکیشن های جایگزین واتساپ می گوید: «سرویس های زیادی برای جایگزینی واتساپ وجود دارد. مثلا این روزها اسم نرم افزار سیگنال بر سر زبان هاست؛ اما نرم افزارها احتیاج به کسب درآمد دارند و شما هیچ اپلیکیشنی پیدا نمی کنید که به صورت صد درصد مجانی باشد و خیلی هم امن باشد و اطلاعات شما را نفروشد. عملا این مورد از نقطه نظر تجاری منطقی نیست، چون کمپانی ها به دنبال سود هستند و از این طریق سرپا می مانند و به فعالیت خود ادامه می دهند. با این وجود سیگنال ادعا می کند غیرانتفاعی است به این مفهوم که دنبال سوددهی و فروش اطلاعات نیست.»
وی افزود: «سیگنال که بعنوان جایگزین واتساپ معرفی می شود کارایی در حد واتساپ دارد که البته معمولا چنین جایگزینی هایی به سیاست های داخلی و تجاری کشورها و استقبال کاربران بستگی دارد.»
«نعمتی» که در حال تحصیل در مقطع دکترا با گرایش تأثیر ماشین لرنینگ ها در بیماری های واگیردار در دانشگاه علوم پزشکی ویسکانسین است درباره این نکته که شرکت هایی مثل فیسبوک با اطلاعات ما چه کارهایی می توانند کنند به ایسنا توضیح داد: «اگر به صورت کلی شما مایل به انتشار یا درز اطلاعات خود در اینترنت و در نتیجه فروش و استفاده از آنها نیستید، بهتر است که اولا تعداد اپلیکیشن های مشابه را کاهش داده و تلاش کنید صرفاً با یک اپلیکیشن کار کنید و دوم اینکه عکس و محتوایی که فکر می کنید برای شما دردسر ساز خواهد شد را با این اپلیکیشن ها ارسال نکنید.»
این پژوهشگر هوش مصنوعی اضافه کرد: «پس در صورتیکه مایل هستیم اطلاعات ما به هیچ وجه درز پیدا نکند نباید از این اپلیکیشن ها استفاده نماییم که البته این هم در دنیای کنونی امکان پذیر نیست. اما میتوان با عدم دسترسی برنامه ها به صدا و تصویر و مکان یابی و… میزان این اطلاعات را کم کرد.»
وی تصریح کرد: «نظر شخصی من این است که با عنایت به ساختار امنیتی این اپلیکیشن ها به هیچ وجه عکس و فیلم خویش را با این نرم افزارها ارسال نکنید چون که در اموری مثل تشخیص چهره یا مقاصد دیگری استفاده می شود. حتی همین گوشیهایی که در دست من و شماست دائما در حال شنود صدای ماست و بارها اتفاق افتاده که ما با اطرافیان خود درمورد موضوعی صحبت می نماییم و مدتی بعد در اینستاگرام به پست هایی با همین مضمون برمی خوریم.»
مقایسه حجم و نوع داده هایی که توسط برنامه های مختلف جمع آوری می شود

منبع: عاشق وب