تحریم های آمریکایی، سکانس حذف اپلیکیشن ها از فروشگاه های آنلاین

به گزارش عاشق وب بعد از آمدن ترامپ، تحریم های امریکایی ضد ایران تشدید شد و شرکتهای فناوری هم در سالهای اخیر از این مورد متاثر شدند که حذف برنامه های ایرانی از اپ استور و گوگل پلی از جمله این موارد بود.
به گزارش عاشق وب به نقل از ایسنا، توسعه دهندگان اپلیکیشن های ایرانی از آمار ۴۸۰ اپلیکیشن در سال ۱۳۹۲، به بیشتر از ۲۵۰ هزار اپلیکیشن رسیدند؛ اپلیکیشن هایی که بیش تر آنها توسط بیشتر از ۱۵۰۰ تیم استارت آپی طراحی و تولید شدند و البته در راه توسعه، باید موانعی همچون مقابله با تحریم های آمریکا که تابحال بارها منجر به حذف این اپلیکیشن ها از مارکت های خارجی شده را هم پشت سر بگذارند.
مدت کوتاهی بعد از حضور ترامپ، او از برجام خارج شد و آغاز به دادن دستور اعمال تحریم های بیشتری ضد ایران کرد. شرکتهای مختلفی در طول سه سال گذشته دسترسی کاربران ایرانی را به پلت فرم های خود قطع کردند اما تلاش اپل رنگ و بوی دیگری داشت. اپل در قدم اول، به تبعیت از تحریم ها، برنامه های ایرانی را از اپ استور حذف نمود که دردسرهای زیادی برای توسعه دهندگان و همینطور کاربران ایرانی به همراه داشت.
درحالی که بعد از امضای برجام حتی شایعات تاییدنشده ای درباره حضور رسمی اپل در ایران هم شنیده می شد، با خارج شدن امریکا از برجام و تشدید تحریم های این کشور ضد ایران، شرکتهای فناوری بیشتر از همیشه تلاش کردند از کاربران ایرانی فاصله بگیرند. خیلی از برنامه های ایرانی از اپ استور حذف شدند و همینطور استفاده از «گواهی توسعه دهنده سازمانی» محدود شد که نتیجه ای جز عدم امکان اجرای اپ های ایرانی روی محصولات مجهز به سیستم عامل iOS نداشت و توسعه دهندگان نتوانستند برای اپ های خود در اپ استور به روزرسانی منتشر کنند.
نبرد شرکتهای خارجی و فروشگاه های آنلاین آمریکایی با اپلیکیشن های ایرانی از حدود سه سال پیش آغاز شد؛ زمانی که اپل تنها چند ماه بعد از گشودن درهای فروشگاه آنلاین خود به اپلیکیشن های ایرانی در سپتامبر ۲۰۱۶، با فرمان دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا برای تحریم ضد ایران، برخی اپلیکیشن های ایرانی را از اپ استور حذف نمود و البته محمدجواد آذری جهرمی ـ وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات ـ اعلام نمود حذف برنامه های ایرانی از اپ استور را به صورت قانونی پیگیری می کند.
در آن زمان حتی بعضی از فعالان حوزه فضای مجازی و توسعه دهندگان اپلیکیشن های ایرانی با ارسال نامه ای رسمی از تیم کوک -مدیرعامل اپل- درخواست نمودند که این اقدام را متوقف نماید. آنها در این نامه نوشتند: صدها برنامه نویس مستعد iOS در ایران سبب شده اند که اپلیکیشن های موفق زیادی در اپ استور قرار بگیرند اما متاسفانه ما همیشه با مشکلاتی در استفاده از اپلیکیشن های بین المللی و حتی داخلی از راه اپ استور روبه رو هستیم. خطای ۱۰۰۹ یکی از شناخته شده ترین این مشکلات است که مدت هاست سبب آزار کاربران ایرانی شده و اغلب از هرگونه فعالیت کاربران ایرانی جلوگیری می کند.
مبحث حذف اپلیکیشن های ایرانی از اپ استور کاملا حل نشده بود که گوگل هم به فاصله ی دو هفته بعد از اپل و در اقدامی مشابه، نرم افزارهای ایرانی را از گوگل پلی -فروشگاه آنلاین نرم افزارهای اندرویدی- با توجیه مشابه تحریم های دولت آمریکا ضد ایران حذف نمود. جهرمی در واکنش به این مورد هم اظهار نمود: در دنیا نظام هایی وجود دارد تا در جهت رفع وابستگی مطلق به اندروید و گوگل صورت بگیرد که ما آنرا در دستور کار خود گذاشتیم. اما این مورد بسیار استراتژیکی است و نمی گردد در یک شب در مورد آن تصمیم گیری کرد.
به دنبال حذف اپلیکیشن های ایرانی از اپ استور، برخی شرکت ها و اپلیکیشن های ایرانی برای دور زدن این محدودیتِ ایجاد شده، سراغ استفاده از اکانت های اینترپرایز (Enterprise) رفتند و این روش تا چندین ماه ادامه داشت تا جایی که این دفعه فعالیت حساب های سازمانی شرکت ها هم غیرفعال و استفاده از آنها در گوشیهای آیفون حذف شد تا بار دیگر امکان استفاده از اپلیکیشن های ایرانی در این گوشیهای غیر ممکن شود و توسعه دهندگان ناچار به تغییر این اکانت های اینترپرایز در مدت های زمانی کوتاه شوند.
البته سازمان فناوری اطلاعات درباره اقدامات لازم برای حل این مشکل، به پتانسیل های قانونی موجود در عرصه بین المللی اشاره نموده است و اما بعد از آن امیر ناظمی، رئیس این سازمان درباره موانع شکایت از اپل اظهار داشت: معضل این است که دولت نمی تواند از یک شرکت شکایت کند، بلکه شکایت باید از سوی شرکت دیگر یا یک شهروند باشد. زمانی که سامسونگ به مارکت داخلی ما گارانتی نمی داد، شکایت کردیم که البته مدتی طول کشید اما بالاخره انجام شد. این بدین خاطر است که سامسونگ در ایران شرکت و واردکننده رسمی و کانال ارتباطی دارد اما اپل در ایران نمایندگی رسمی ندارد که بتوانیم مذاکره نماییم.
امروز استارت آپ های ایرانی برای رساندن سرویسهای خود به چند میلیون مشترک آیفون در ایران با مشکلات بسیاری روبرو هستند و هزینه های کلانی می پردازند تا از روش های مختلف بتوانند دانلود مستقیم (روش سازمانی) را مهیا کنند یا از طرفی کاربران ملزم می شوند با پرداخت هزینه هایی به استورهای ایرانی، به اپ ها دسترسی داشته باشند.
البته با آغاز ریاست جمهوری جو بایدن که بعد از ترامپ این جایگاه را بر عهده گرفته، شاید این روندها شکل دیگری به خود بگیرد. دونالد ترامپ و جو بایدن نه تنها از دو حزب متفاوت هستند، بلکه در خیلی از زمینه ها هم دیدگاه مختلفی دارند و احتمال بازگشت امریکا به برجام یکی از احتمالاتی است که وجود دارد که شاید بتواند سرنوشت متفاوتی را برای شرکتهای فناوری در ایران هم رقم بزند.