انتقاد فعالان بازی سازی از بنیاد ملی بازی های رایانه ای مشکلات بازی سازی از ممیزی های سلیقه ای تا فیلترهای بدون اطلاع رسانی

عاشق وب: فعالان بازی سازی با انتقاد از روند مجوزدهی و ممیزی بازی های داخلی، به مشکلات اقتصادی و مهاجرت نیروهای متخصص اشاره کردند و به سیاست های بنیاد ملی بازی های کامپیوتری پرداختند که بجای اینکه حامی صنعت بازی باشد، شرایط را برای بازی سازی سخت تر کرده است.
به گزارش عاشق وب به نقل از ایسنا، در گفت وگویی با عنوان «روندهای مجوز انتشار بازی توسط بنیاد ملی بازی های کامپیوتر ای» در کلاب هاوس و با حضور فعالان بازی سازی، به چالش ها و اختلافات بین بازی سازان و بنیاد ملی بازی های کامپیوتری پرداخته شد. صادق جبلی یکی از حاضران در این جلسه، درمورد وضعیت صنعت بازی در ایران با اشاره به اینکه بازار داخلی کشور پرپتانسیل و پرتقاضاست، اظهار داشت: باوجود این، در بازار بازی بین عرضه و تقاضا فاصله بزرگی بوجود آمده است و هرسال این شکاف بیشتر می شود. در کل میتوان اظهار داشت که تولیدات داخلی نتوانسته پاسخگوی نیاز کاربر داخلی و خانواده ها باشد.
وی افزود: کاهش عرضه محصولات بازی در بازار داخلی به عوامل بسیاری بستگی دارد، همچون مشکلات اقتصادی و دیگر اینکه ما هم در بحث سرمایه گذاری و هم مهاجرت نیروهای متخصص، چالش جدی داریم و این مسائل روی کیفیت تولید داخل موثر است. با عنایت به بازار رقابتی و اینکه بازار درحال رشد است، درحالی که هزینه رقابت در بازار ایران افزایش پیدا کرده، شرکتهای کوچک نتوانستند سهم بازار را بگیرند. نبود حمایت ها در حوزه بازی بخصوص حوزه بازی موبایل هم یکی دیگر از چالش ها است. با حمایت های هوشمند میتوان فضا را برای بازی سازان تسهیل و آرام کرد و البته کارهایی انجام شده، اما کافی نیست.
او ضمن اشاره به درآمد توسعه دهندگان بازی از راه پرداخت درون برنامه ای، بیان نمود: بازی بازار پرپتانسیلی دارد که حداقل ۱۵۰ میلیارد تومان و حتی ۲۰۰ میلیارد تومان فروش بازار است و تعداد افرادی که در این عرصه فعالیت می نمایند، تعداد انگشت شماری هستند. عمده این فروش سالیانه نصیب بازی های خارجی می شود که در ایران با پرداخت داخلی فعالیت می نمایند. با برنامه ریزی صحیح و حمایت درست از سمت دولت و نهادهای مسئول میتوان سهم بازار بازی های داخلی را در این ۱۵۰ میلیارد تومان افزایش داد. به این صورت تاحدی مشکل اشتغال و درآمد بازی سازان حل خواهد شد.
این فعال صنعت بازی همینطور تصریح کرد: طبق برآوردها و گزارش های کافه بازار و بنیاد ملی، حجم تقریبی بازار بازی ایران ۹ میلیون دلار و پتانسیل این بازار بالای ۱۰۰ میلیون دلار است و الان بازی سازان در این بازار ۱۰۰ میلیون دلاری با چالش هایی مواجه گشتند.

اقدامات بنیاد، خلاف استاندارهای جهانی است
حسین مزروعی، رئیس کمیسیون بازی و سرگرمی سازمان نصر، ضمن اشاره به نحوه پیگیری مشکلات بازی سازان، اظهار نمود: از حدود یکسال قبل از سمت کمیسیون جلسات بسیاری با بنیاد برگزار و سعی کردیم تا نظر کارشناسی صنف و بازی سازان را با بنیاد مطرح نماییم. صحبت ما هم این بود که تصمیمات فعلی بنیاد نباید اقتصاد بازی ها را هدف قرار دهد، چون صدمه زا هستند. مشکل اصلی برای بازی های نوپا ایجاد می شود و توسعه چابک محصولات موبایلی را تحت شعاع قرار می دهد. این اقدامات بنیاد خلاف استاندارهایی است که در دنیا رعایت می شود.
وی افزود: وقتی بنیاد مجوز قبل از نشر را به صورت الزامی برای همه محصولات در نظر بگیرد، یعنی توسعه چابک محصولات را با اختلال جدی روبه رو می کند. در این شرایط تیم های کوچک با مشکلاتی روبه رو می شوند و فعالیت خویش را متوقف می کنند. اقتضای ممیزی این رسانه به سبک دیگری است. رسانه ای که هرلحظه محتوایش تغییر می کند، نمی توان مانند کتاب ممیزی کرد؛ اما هم اکنون ممیزی بنیاد همان ممیزی کتاب و فیلم روی بازی است و چنین ممیزی روی بازی جوابگو نیست.
این فعال صنعت بازی سازی تصریح کرد: البته بعضی از نظرات کارشناسی در جلسات توسط بنیاد پذیرفته شد، مانند اینکه بنیاد اصرار داشت همه به روزرسانی های بازی ها باید مجدد مجوز بگیرد که بازی سازان توضیح دادند که شاید برای یک بازی در روز سه بار به روزرسانی صورت گیرد و دریافت مجوز امکان پذیر نیست و بنیاد این استدلال را قبول کرد. نظرات کارشناسی که در جلسات پذیرفته شد، ضرری برای صنعت بازی نداشت یا حتی اتفاق ناگواری رخ نداد، پس بنیاد باقی نظرات کارشناسی اصناف و بازی سازان را هم بپذیرد.

بنیاد باید وارد گفت وگوی سازنده با بازی سازان شود
مزروعی ضمن اشاره به درخواست بازی سازان از بنیاد ملی بازی ها، اظهار داشت: بنیاد باید بازی سازان گفتگو کند، نه اینکه با اعمال فشار درخواست خویش را مطرح کند. همواره برای حل مشکلات ما درخواست جلسه کرده ایم. بنیاد باید وارد گفت وگوی سازنده با بازی سازان شود. از طرفی، گاه درخواست فیلتر از سمت بنیاد است و بنیاد تکذیب می کند یا کارشناس رسمی بنیاد در جلسه ای اظهار داشت که پنلی داریم که بازی ها را برای فیلتر می فرستیم و بعد بنیاد تکذیب نمود. ازاین رو بنیاد باید صادق و همراه بازی سازان باشد و فکر نکند بازی سازان دشمن بنیاد هستند.
او افزود: نه بازی سازان نه کمیسیون هیچ کدام مخالف مجوز و ممیزی نیستیم. درخواست شفاف ما حضور بازی سازان در شورای رده بندی سنی است. هنوز هم درخواست می کنیم؛ اما بنیاد جواب روشنی به ما نداده است. شفافیت باید ایجاد شود که اعضای این شورا چه کسانی هستند و چه تصمیماتی در جلسات خود می گیرند. الان بازی سازان با شورایی روبرو هستند که نمی دانند چیست و بعد این شورا به ناگاه یک تصمیم برای بازی سازان می گیرد. مصادیق و ملاک ممیزی هم باید شفاف باشد.
این بازی ساز با انتقاد به مجوز قبل از نشر بازی ها، بیان نمود: بازی هایی که تعداد نصبشان پایین است یا به صورت نسخه اولیه تست می شوند، باید بی نیاز از مجوز و رده بندی سنی شوند. یک چاره استاندارد این است که مانند سرویسهای اشتراک ویدیو که اگر کسی محتوای اشتباه گذاشت حذف می شود، این روش برای بازی سازان هم پیاده سازی شود. ما پیشنهاد دادیم تا بازی هایی که کمتر از ۵۰۰۰ نصب دارند، یعنی هنوز از سمت کاربر دیده نشدند به مجوز نیاز نداشته باشند و فرصتی دهیم تا ایده های خویش را تست کنند. البته میتوان روی آنها نظارت کرد.

راه حل مشکلات، تعامل است
امین شهیدی، یکی دیگر از فعالان صنعت بازی، با اشاره به اینکه نگاه بازی سازان این بوده که چاره مشکلات تنها گفتگو کردن است، اضافه کرد: از همان اول که سعی کردیم تا مشکلات را با گفتگو و تعامل برطرف نماییم، به همین خاطر کارگروهی تشکیل شد تا با بنیاد مسائل را پیگیری کند اما در نهایت اتفاق مثبتی نیفتاد، تا جایی که برای بازی سازان مشکلاتی بوجود آمد و بازی ها فیلتر شدند. خود بازی سازان از آغاز سال ۱۳۹۹ که فشارها به وجود آمد، تلاش کردند تا در آرامش به گفتگو بپردازند؛ اما تغییر تاثیرگذاری از جانب بنیاد مشاهده نشد و حتی موانع بیشتر شد.
او افزود: پیش تر هر مشکلی که ایجاد می شد، بازی سازان به بنیاد ملی بعنوان نهاد حامی صنعت رجوع می کردند؛ ولی اکنون که بازی سازان فهمیدند مشکلات با گفتگو حل نمی گردد، تصمیم گرفتند نامه ای برای اعتراض تنظیم کنند. ۴۲ استودیو و ۲۰۰ بازی ساز نامه را امضا کردند تا کمیسیون پیگیری مشکلات بازی سازان باشد. کمیسیون همچنان در حال پیگیری است؛ اما حرف بازی ساز شنیده نمی گردد.
این بازی ساز تصریح کرد: حجم عظیمی از بازی سازان درگیر مشکلات مختلف هستند و این مشکلات سبب شده از نظر درآمد ضرر کنند، اظهار داشت: در نهایت تصمیم گرفتیم این بیانیه را به صورت عمومی اعلام نماییم. تابحال ۱۴۰۰ امضا جمع آوری شده است که در این صنعت فوق العاده است و به پشتوانه این امضاها اقای اثنی عشری رئیس سازمان نظام صنفی کامپیوتری کشور، نامه ای به وزیر ارشاد ارسال کرد.

مارکت ها هم از حذف بازی ها متضرر می شوند
ثریا رضایی، مدیر یکی دیگر فروشگاه های آنلاین هم با اشاره به اینکه حذف هر بازی از استور، هم برای خود و هم برای توسعه دهندگان ضرر است، اظهار داشت: بازی سازان شرکای تجاری ما هستند و حذف آنها، برای مارکت هم زیان دارد، چون یک شریک تجاری را از دست می دهند و از سویی نمی توانند سرویس مورد نظر را به کاربر عرضه کنند و کاربر به سمت استورهای دیگر می رود. با این حال، مارکت ها چاره ای جز اجرای دستور قضایی ندارند و زمانی که دستور حذف بازی صادر می شود، فرصت تعامل هم نداریم و مجبور به حذف هستیم.
احسان کنگرانی، از مدیران بخش بازی فروشگاه آنلاین اپلیکیشن، ضمن اشاره به حذف بازی ها از مارکت ها اظهار داشت: زمانی که دستوری از سمت کارگروه مصادیق محتوای مجرمانه یا حکم قضایی می آید، ما ملزم هستیم بازی مورد نظر را حذف نماییم، اگرنه خودمان فیلتر می شویم. برخی انتقاد می کنند که بدون اطلاع بازی سازان، بازی هایشان حذف می شود، در حالیکه وقتی دستور قضایی داریم نمی توانیم مانند قوانین داخلی مان، با توسعه دهنده تعامل نماییم.

ممیزی های بنیاد ملی بازی ها، سلیقه ای است
امیرحسین فصیحی، مدیرعامل یکی از استودیوهای بازی سازی با انتقاد از روند ممیزی بازی ها بیان نمود: بنیاد می گوید در همه جای دنیا نظارت وجود دارد. در حالیکه در استورهایی چون گوگل پلی نظارت به صورت خوداظهاری است و در بزرگ ترین فروشگاه بازی کامپیوتری که استور استیم است، هیچ نوع نظارتی ندارد و حتی رده بندی سنی هم به دلخواهی است.
وی با اشاره به اینکه خیلی از ممیزی ها و اعمال رده بندی سنی از جانب بنیاد بازی ها، سلیقه ای است، اضافه کرد: در مواردی در در تعامل با بنیاد فهمیدیم این موارد فراتر از بحث نظارت است. بعد از چند مرحله سانسور به ما اعلام نمودند که کیفیت سانسور خوب نبوده و اگر بازی منتشر شود، کیفیت تجربه مخاطب کاسته می شود. درحالی که تاکنون در بحث مجوزدهی کیفیت در رابطه با تجربه مخاطب مطرح نبوده است. این صحبت ها درمورد کیفیت بازی غیرقانونی بود و ما هم در نامه نگاری ذکر کردیم که چنین موردی در حیطه وظایف بنیاد نیست و اگر وزارت ارشاد چنین وظیفه ای به عهده بنیاد گذاشته به اطلاع همه بازی سازان برسانند.
فصیحی با انتقاد از اینکه تمامی فرایند قانونگذاری، اجرا و نظارت در حوزه بازی به یک نهاد سپرده شده است، اظهار داشت: در تمام دنیا بازی اول مقوله صنعتی است و بعد فرهنگی و شاید مشکل از اینجاست که از ابتدا بازی در ایران یک مقوله فرهنگی شناخته شده است. به همین خاطر وقتی بازیسازان نمودار سود و هزینه خویش را به بنیاد می برند تا نشان دهند که به علت ممیزی چه ضررهایی را تحمل کردند، بنیاد اهمیتی نمی دهد. چون دغدغه فرهنگی دارد، اما اگر وزارت ارتباطات یا اقتصاد بخشی از نظارت و قانونگذاری را به عهده می گرفتند، شاید این مشکلات رخ نمی داد.

بنیاد باید جلوی دستگاه ها، از بازی سازان دفاع کند
محمدمهدی بهفر، مدیرعامل یکی از استودیوهای بازی سازی با اشاره به اینکه بازی سازان همواره به دنبال تعامل بودند، اظهار داشت: نمی توان بنیاد را درک کرد که چرا با بازی سازان گفتگو نمی نماید. اگر دستگاه هایی مانع ایجاد می کنند، بنیاد باید جلوی این دستگاه ها از بازی سازان دفاع کند. اما به جای دفاع، در جوابیه ای اعلام می کنند نماینده ها از دستگاههای دیگر برای رده بندی سنی و بسیاری موارد برای بازی تصمیم گیری می کنند و بنیاد تنها یک رای دارد.
وی با اشاره به اینکه حالا کار به جایی رسیده که می گوییم اگر کار بزرگی برای بازی سازمان نمی کنید، حداقل جلوی پای تولیدکننده سنگ اندازی نکنید، اظهار داشت: بنیاد مسئولیت نمی پذیرد و زمانی که بازی سازان سند و مدارکی به بنیاد عرضه می دهند که این نهاد به درستی عمل نکرده است، تکذیب می کند. در این وضعیت بازی سازی درخواست می کند که در شورای رده بندی سنی از صنعت بازی یک نماینده حضور داشته باشد که هنوز به این درخواست پاسخ داده نشده است. ما الان در کلاب هاوس دعوا نداریم و تنها صحبت می کنیم؛ اما بنیاد حضور ندارد. تنها در یک بیانیه که میتوان به آن ایراداتی وارد کرد، سلب مسئولیت کرده است.
این فعال صنعت بازی سازی با اشاره به اینکه بنیاد هنوز تکلیف استراتژی خویش را معلوم نکرده است و صرفاً می خواهد مجری یکسری قوانین باشد، اظهار داشت: البته بازی سازان مخالف مجوز و قانون گریز نیستند. بنیاد هم اکنون یک دستگاه منفعل است و علت انفعال آن هم نداشتن سیاست است. اگر محصولی که تولید می شود ایراد دارد، بنیاد که در سیاست خود پشتیبانی از تولید داخل را تعریف کرده، باید با بازی ساز جلسه برگزار کند تا با هم فکری ایراد حل شود.
بهفر افزود: در حالیکه وقتی یک بازی فیلتر می شود، کاربر به سراغ بازی خارجی می رود. سبد محصول خانواده ایرانی باید گسترش یابد. تمام ممیزی ها موج ناامیدی برای جوانان ایجاد می کند، چون مدام فکر می کنند اگر بازی تولید کنند و دستگاه قضا ایراد بگیرد، نهادی نیست که از آنها حمایت کند. بنیاد به جای اینکه کنار ما بایستد، کنار دستگاههای دیگر است یا بی تفاوت گذر کرده است.

بدون اطلاع رسانی، بازی ها را فیلتر می کنند
امیر انواری، مدیر یکی از استودیوهای بازی سازی، درمورد تجربه خود از فیلترینگ بازی هایشان اظهار داشت: اوایل سال قبل بدون هیچ اطلاع قبلی، دو بازی جدی ما از روی مارکت حذف و بدون هیچ توضیحی از حالت انتشار خارج کردند. این بازی ها حداقل یک سال در مارکت ها حضور داشتند و تعداد کاربر بالایی داشتند. این بازی ها محتوای خاصی نداشتند که حساسیت برانگیز شود و بعد از پیگیری ما از بنیاد ملی بازی ها، آخر سال قبل یکی از بازی ها به مارکت برگشت. اما درمدتی که بازی ها از مارکت حذف شدند، بخش قابل توجهی از درآمد استودیو از دست رفت، چون این استودیو با سرمایه شخصی شکل گرفته بود.
وی با اشاره به اینکه ممیزی ها اظهارنظر سلیقه ای است و مصادیق مشخص برایشان وجود ندارد، اظهار نمود: در کنار ایرادهای گوناگونی به بازی ها گرفته می شود که منطق ندارد و ما مجبور به اعمال تغییرات مورد نظر آنها هستیم. بنیاد خانه بازی سازان است. در ایران بیشتر از ۱۰۰ عنوان بازی تولید نمی گردد بعد به ناگاه چند بازی را حذف می کنند. با این روند بازی و بازی سازی باقی نمی ماند. وقتی بازی سازی نباشد بنیادی هم برای نظارت وجود ندارد.

منبع: عاشق وب