طوفان های گرد و غبار مریخ را خشک کرده اند

به گزارش عاشق وب محققان ˮدانشگاه کلرادو بولدرˮ در مطالعه اخیرشان اظهار کرده اند، طوفان های گرد و غبار نقش مهمی در خشک شدن سیاره سرخ ایفا کرده اند.
به گزارش عاشق وب به نقل از ایسنا و به نقل از تک اکسپلوریست، جو مریخ بسیار نازک تر از جو زمین است. با این وجود در آنجا هم باد است و هنگامی که بادها ذرات ریز و خشک گرد و غبار موجود روی سطح مریخ را حرکت می دهند، طوفان گرد و غبار می تواند رخ دهد.
محققان معتقدند مریخ هم زمانی همانند زمین گرم و مرطوب بوده است اما بیشتر آب خویش را در جو بیرونی از دست داده است. اما درک چگونگی فرآیند از دست دادن این آب مشکل و همانند یک معما بوده است.
اما گویا دانشمندان آزمایشگاه فیزیک فضایی واتمسفری(LASP) دانشگاه کلرادو بولدر پاسخ این معما را یافته اند. نتایج مطالعه اخیر آنها نشان داده است که طوفان های گرد و غبار می توانند نقش مهمی در خشک شدن سیاره سرخ داشته باشند.
محققان، این مورد که طوفان های گرد و غبار نقش مهمی در خشک شدن سیاره مریخ داشته اند را باور داشتند اما به علت عدم اندازه گیری برخی موارد، نمی توانستند به پاسخی قطعی دست یافته و به شکلی تمام قطعات این پازل را کنار هم قرار دهند. اما با بررسی مشاهدات حاصل از سه فضاپیما که در ماه ژانویه و فوریه سال ۲۰۱۹ به دور مریخ می چرخیدند دریافتند که مریخ نسبت به دوره های آب و هوایی آرام تر، دو برابر آب بیشتری در رخ دادن طوفان ها از دست داده است.
این بدان معناست که طوفان گرد و غبار جو را گرم کرده و این امر هم سبب می شود که بادها بخار آب را تا ارتفاعات بسیار بالاتری حمل کنند. در ارتفاعات بالا هم جو مریخ بسیار نازک است و مولکول های آب در مقابل اشعه فرابنفش صدمه پذیر هستند که این امر آنها را به عناصر سبک تر هیدروژن و اکسیژن تبدیل می کند. سبک ترین عنصر یعنی هیدروژن به سادگی در فضای مریخ از بین می رود.
“مایکل چافین”(Michael Chaffin) محقق آزمایشگاه فیزیک فضایی و اتمسفری اظهار داشت: برای از دست دادن دائمی آب از دست دادن تنها یک اتم هیدروژن کافی است چون که در این صورت هیدروژن و اکسیژن نمی توانند باردیگر ترکیب شده و به آب تبدیل شوند. ازاین رو وقتی اتم هیدروژن را از دست دهید در واقع یک مولکول آب را از دست داده اید.

محققان این مطالعه با بررسی اندازه گیری های همزمان چهار ابزار تعبیه شده روی مدارگرد شناسایی مریخ توانستند به اطلاعات مهمی دست یابند. مدارگرد شناسایی مریخ ناسا، دما، گرد و غبار و غلظت آب-یخ حاصل از سطح زمین را تا ارتفاع حدود ۶۲ مایل یا ۱۰۰ کیلومتر بالاتر از سطح مریخ اندازه گیری کرده بود و مدارگرد ردیاب گاز آژانس فضایی اروپا هم در همان محدوده ارتفاعی، غلظت بخار آب و یخ را اندازه گیری کرده بود. طیف سنج فرابنفش تصویربرداری فضاپیمای ماون(MAVEN) ناسا هم با عرضه اطلاعاتی درباره میزان هیدروژن در بالاترین ارتفاعات جو مریخ(۱۰۰۰ کیلومتر از سطح سیاره) اندازه گیری ها را کامل کرده بود.
مدارگرد ردیاب گاز موفق به شناسایی ۱۰ برابر آب بیشتری در اتمسفر میانی مریخ بعد از شروع طوفان گرد و غبار شده بود که این مورد کاملا با داده های رادیومتر مادون قرمز مدارگرد شناسایی مریخ مطابقت داشت. مشاهدات کاوشگر ماون هم افزایش ۵۰ درصدی هیدروژن در طول طوفان را نشان داد.
تصاویر حاصل از طیف سنج فرابنفش کاوشگر ماون نشان داد که قبل از وقوع طوفان سال ۲۰۱۹ در مریخ، ابرهای یخی در بالای آتشفشان های فلات تارسیس مریخ مشاهده شده است. تارسیس(Tharsis) یک فلات بسیار بزرگ آتشفشانی است که در منطقه نیمگان(استوا) سیاره مریخ و در پایانه غربی دره وار “مارینر” واقع شده است.
از آنجایی که ابر یخی نمی تواند در نزدیکی سطح گرم تر متراکم شود، این ابرها هنگامی که طوفان گرد و غبار درحال وقوع بود به صورت کامل ناپدید شدند و بعد از آخر طوفان گرد و غبار باردیگر ظاهر شدند. در مجموع داده های سه فضاپیما تصویر واضحی از چگونگی رخ دادن طوفان گرد و غبار در مریخ و نحوه فرار آب از این سیاره عرضه دادند.

منبع: weblover.ir