فرکانس ۷۰۰ و ۸۰۰، یک قدم رو به جلو مذاکره برای حل یک مناقشه!

عاشق وب: فرکانس های امواج رادیویی یک منبع مهم کمیاب است که در همه کشورهای جهان در اختیار دولت ها قرار دارد و مدیریت آن ماهیتی حاکمیتی دارد، اما برمبنای مقررات داخلی کشورها، به بهره بردارانی نظیر اپراتورهای تلفن همراه هم واگذار شده است.
به گزارش عاشق وب به نقل از ایسنا، در ایران نیز مدیریت جداول فرکانسی برمبنای قانون برعهده وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات است و منابع مالی حاصل از آن به حساب خزانه داری کل کشور واریز می شود.
همه کشورها برای بهره برداری از فرکانس و نیازمندی شبکه های ارتباطی، تابع استانداردها و قوانین بین المللی اتحادیه بین المللی مخابرات (ITU) هستند؛ عدم تمکین از این استانداردها می تواند تداخلات فرکانسی در بعضی مناطق خصوصاً در مناطق مرزی را به همراه داشته باشد.
توسعه شبکه های پهن باند دغدغه همه کشورهاست و نقش برجسته ای در بالابردن درآمد سرانه کشورها دارد؛ بطوریکه بانک جهانی سهم یک و نیم تا دو درصدی را برای آن در نظر می گیرد. بدین سبب همه کشورها بدنبال گسترش زیرساخت های پهن باند خود هستند. یکی از راه های کم هزینه برای توسعه پهن باند استفاده از شبکه سیار است، برای اینکه توسعه شبکه همراه نسبت به شبکه ثابت هزینه کمتری دارد، با این تفاوت که در توسعه پهن باند در شبکه سیار نیاز به منابع فرکانسی است که در دنیا محدودیت دارد.
از سوی دیگر فرکانس هرچه پایین تر باشد، طول موج آن بزرگ تر و مقاومت آن در مقابل خطا بیشتر است؛ با بهره گیری از فرکانس پایین اپراتورها می توانند با کمترین سرمایه گذاری پوشش بیشتر و بهتری را ایجاد کنند و شبکه های پهن باند با هزینه کمتری دست مصرف کننده نهایی قرار می گیرد، درحالی که هرچه به سمت فرکانس بالاتر بروند، تعداد دکل های بیشتری لازم است و هزینه پوشش بالاتر می رود؛ ضمن این که با اضافه شدن دکل، فیبر نوری بیشتری نیز برای اتصال به دکل ها لازم است.
درایران، سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران یکی از بهره برداران فضای فرکانسی است. این سازمان به سبب برخورداری انحصاری از حق پخش همگانی برنامه های رادیویی و تلویزیونی در ایران بازه فرکانسی ۴۷۰ مگاهرتز تا ۸۶۲ مگاهرتز را در اختیار دارد و تا سال ها باندهای ۷۰۰ و ۸۰۰ مگاهرتز در این بازه را به عنوان فراگیرترین باندهای فرکانسی موجود در کشور، برای پوشش حداکثری برنامه های تلویزیونی صداوسیما در سراسر شهرها و روستاها بصورت آنالوگ، در اختیار داشت. با هدف جلوگیری از ایجاد تداخل در برنامه های تلویزیونی در آن زمان حق بهره برداری از این باندهای فرکانسی، بطور اختصاصی در اختیار این سازمان قرار گرفت.

فرکانس ۷۰۰ و ۸۰۰ چه خاصیت هایی دارد؟
باندهای فرکانسی ۷۰۰ و ۸۰۰، شعاع وسیع تری را پوشش می دهند، بدین سبب هر اپراتور کاربری که بتواند خدمات ارتباطی خودرا بر این بسترها عرضه کند، به تجهیزات کمتری نیاز خواهد داشت؛ سرمایه گذاری مورد نیاز برای حداکثرسازی پوشش شبکه را به شدت کاهش می دهد؛ از نظر فنی، قابلیت نفوذ بیشتری دارد، بطورمثال مشکل آنتن دهی در داخل بیشتر خانه ها یا در جاده های بین شهری حل می شود، با سرعت بیشتری می توان خدمات بهتری را به کاربران ارائه کرد و هزینه تمام شده خدمات برای اپراتورها و مردم کمتر می شود.
از سوی دیگر با بهره گیری از این فرکانس ها، ترافیک و اختلال فعلی ناشی از تراکم در فرکانس های فعلی کمتر می شود، مثل افزایش دو لاین تازه به یک اتوبان و خیلی از روستاهای ایران بسادگی و با هزینه کمتری به اینترنت و خدمات ارتباطی دسترسی پیدا می کنند.
طبق گفته کارشناسان درحالی که در همه جای دنیا شبکه های تلویزیونی این بخش از فرکانس را آزاد و در اختیار رگولاتوری قرار داده اند تا اپراتورها با هزینه کمتر توسعه پهن باند را انجام دهند اما حالا این طیف از فرکانس باارزش در اختیاز صدا و سیماست که از آن استفاده ای هم نمی گردد. همچنین در دولت گذشته توسط وزیر وقت ارتباطات و فناوری اطلاعات گفته شده بود که با صدا و سیما در حوزه باندهای فرکانسی اختلاف وجود دارد.
به گفته آذری جهرمی، درآمد بخش ICT کشور ۱۰۰ درصد ریالی بوده اما ۷۰ درصد هزینه تلکام ارزی است. زمانی که ۷۰ درصد هزینه ارزی باشد و ارز ۳ برابر شده باشد، چه بلایی سر اقتصاد بخش می آید؟ بدین سبب یا باید تعرفه را بالا برد یا باید کنترل هزینه صورت گیرد. اگر نتوان به هر روشی از باند ۷۰۰ و ۸۰۰ استفاده کرد، افزایش تعرفه های مردم اتفاقی که در نهایت می افتد.
اما در سال ۱۳۹۹ هم اعلام گردید فرکانس های لازم در اختیار صدا و سیما قرار دارد و با ارسال نامه ای از طرف وزارت ارتباطات، به رییس جمهوری گزارشی از پیگیری شش ساله برای آزادسازی این فرکانس ها ارائه شد که بصورت فوری این مساله در دستور کار ستاد ملی مقابله با کرونا قرار بگیرد تا بتوان فرکانس ۷۰۰ و ۸۰۰ را با همکاری صدا و سیما آزاد کرد و به شبکه تلفن همراه اختصاص و سرعت را هم افزایش داد. اما در تاریخ ۲۴ فروردین ۱۳۹۹ رضا علیدادی به عنوان معاون توسعه و فناوری صدا و سیما به اظهارات وزیر ارتباطات پاسخ داد.
وی طرح موضوع فرکانس های صداوسیما را با عنوان علت کم بودن سرعت اینترنت کشور نشانه عدم صداقت و سیاسی کاری دانسته بود و اظهار داشت که با واگذاری فرکانس های سازمان به تلفن همراه، دسترسی اینترنت کاربران افزایش چندانی نخواهد یافت و سال ها طول کشید تا تجهیزات لازم برای بهره برداری از آن خریداری و راه اندازی شود و هزینه زیادی هم خواهد داشت.
علیدادی معتقد بود طرح چنین موضوعی از یک سو فقط برای ماهیگیری از آب گل آلود و پرهیز از پاسخ گویی به عدم انجام مسئولیت ها و تاختن به یکی از نهادهای فعال در حوزه مدیریت افکار عمومی کشور از یک سوی دیگر است.
در این پاسخ تاکید شده بود صدا و سیما برای ادامه کار خود و بالا بردن کیفیت شبکه ها به این فضا و بیش از آن نیازمند است و به واقع درخواست وزارت ارتباطات به مدلول حذف قسمتی از خدماتی است که بصورت رایگان در اختیار مردم قرار داده می شود.
در همان روز نسترن محسنی به عنوان معاون رگولاتوری به اظهارات رضا علیدادی واکنش داد و گفت ما در شش سال اخیر پهن باند موبایل را به بالای ۷۰ میلیون و پهن باند ثابت را از چهار میلیون به بالای ۱۱ میلیون رسانده ایم. حتما باید به توسعه پهن باند ثابت توجه بیشتری شود و اگر اشتباهی که در روند خصوصی سازی مخابرات رخ داد، نبود حتما رشد توسعه پهن باند ثابت چشمگیرتر از آنچه که تا حالا رخ داده است، بود.
در نهایت حالا خبررسیده که در دولت سیزدهم مذاکراتی در این زمینه در جریان است؛ عیسی زارع پور- وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات- در حاشیه افتتاح پروژه های بخش ارتباطات و فناوری اطلاعات گفته است که در حوزه تهیه فرکانس ۷۰۰ و ۸۰۰ برای صدا و سیما، مذاکراتی شروع شده است و امیدواریم با همکاری آنان به تفاهم مشترکی دست یابیم.
همه اینها در حالی است که در شرایطی که نیاز به حفظ شغل یا ایجاد شغل های تازه، اولویت اول جامعه ایران بوده، زیرساخت های ارتباطی، ارزان ترین و مطمئن ترین راه ایجاد و توسعه شغل های تازه است. افزایش هر ۱۰ درصد ضریب نفوذ تلفن همراه، ۱.۵درصد به راندمان نیروی کار می انجامد. هر میلیون دلار سرمایه گذاری در زمینه باند پهن بی سیم حدود ۲۰ شغل و در زمینه بی سیم غیر باند پهن، ۱۴.۵ شغل و بطور عمومی نیز ایجاد هر شغل در زمینه ۶.۵، ICT شغل در سایر حوزه ها به وجود می آورد.
از سوی دیگر ایران کشوری پهناور با ۱۶ کشور همسایه آبی و خاکی است؛ فرصت های اشتراک منابع همچون فرکانس و پهنای باند، می تواند پیوندهای منطقه ای و گفت و گو با همسایگان را تقویت کند، این فرصت در آستانه تبدیل به یک تهدید بزرگ است؛ هم اکنون بیشتر همسایگان ایران، باندهای فرکانسی ۷۰۰ و ۸۰۰ مگاهرتز خودرا به موبایل پهن باند اختصاص داده اند.
واگذاری باندهای یاد شده جهت استفاده خدمات موبایل موجب افزایش ۹ برابری راندمان اقتصادی و ۴۰ برابری اشتغال زایی حاصل از این باندها در مقایسه با استفاده آنها برای پخش صدا و تصویر خواهد شد که به شدت مورد نیاز کشور است و تعلل در آن موجب هدررفت منابع خواهد شد. افزوده شدن ۱۰ درصد به ضریب نفوذ تلفن همراه، بین ۰.۶ تا ۲.۱ درصد به تولید ناخالص ملی و سه درصد به ایجاد شغل منجر می شود.

منبع: عاشق وب