عاشق وب: هیئت مشورتی هوش مصنوعی سازمان ملل طی روزهای اخیر گزارش نهایی خود درباب حکمرانی جهانی هوش مصنوعی را با عنوان حکمرانی هوش مصنوعی برای بشریت ارائه نمود.
به گزارش عاشق وب به نقل از مهر؛ در دهه های اخیر، هوش مصنوعی (AI) به یکی از ابزارهای کلیدی تحول در خیلی از جنبه های زندگی بشر تبدیل گشته است. این فناوری نوظهور با قابلیت های خود توانسته است افق های جدیدی را در عرصه های علمی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی بگشاید. از بهبود سیستم های بهداشتی و درمانی گرفته تا افزایش کارآیی در مدیریت منابع طبیعی، هوش مصنوعی نقش بی بدیلی در ایجاد نوآوری و توسعه پایدار ایفا می کند. با این وجود، همانطور که این فناوری فرصت های بیشماری را برای بشریت به ارمغان می آورد، چالش ها و خطرات قابل توجهی نیز در پی دارد. این مخاطرات می توانند بطور مستقیم بر حقوق بشر، دموکراسی و حکمرانی تأثیرگذار باشند و سبب ایجاد شکاف های فناورانه و اجتماعی شوند؛ شکاف هایی که عدم توزیع عادلانه منافع این فناوری را بدنبال دارد. از همین روی، ضرورت تدوین یک چارچوب حکمرانی جهانی برای هوش مصنوعی، واقعیتی اجتناب ناپذیر است. این چارچوب نه فقط باید به مدیریت خطرات ناشی از هوش مصنوعی بپردازد، بلکه باید تضمین کند که منافع این فناوری نوظهور به گونه ای عادلانه و جامع در سرتاسر جهان توزیع شود. در این راستا، سازمان ملل متحد باتوجه به نقشی که به عنوان یک نهاد بین المللی فعال در حوزه هماهنگی میان کشورها و جوامع جهانی ایفا می کند، در تلاش است تا چارچوبی برای حکمرانی جهانی هوش مصنوعی عرضه نماید. سازمان ملل متحد برای پیش برد این هدف راهبردی، سال قبل یک هیئت مشورتی ۳۹ نفره جهت بررسی مسائل مربوط به حکمرانی بین المللی هوش مصنوعی تشکیل داد. این هیئت مشورتی طی روزهای اخیر گزارش نهایی خود درباب حکمرانی جهانی هوش مصنوعی را به همراه سفارش هایی برای رسیدگی به خطرات در رابطه با این فناوری و شکاف های موجود در حکمرانی آن با عنوان «حکمرانی هوش مصنوعی برای بشریت» ارائه نمود. گزارش هیئت مشورتی هوش مصنوعی سازمان ملل بدنبال تحلیل وضع موجود حکمرانی هوش مصنوعی در سطح بین المللی، شناسایی شکاف های موجود و ارائه راهکارهایی برای تقویت همکاریهای جهانی است. این گزارش همین طور به بررسی فرصت ها و چالش های هوش مصنوعی می پردازد و با تکیه بر نیاز به چارچوب های جهانی، بر اهمیت هماهنگی بین المللی و پیاده سازی مؤثر چارچوب ها تاکید می کند. خبرنگار مهر در این گزارش به مرور مفاد و پیشنهادات کلیدی سازمان ملل در حوزه حکمرانی هوش مصنوعی می پردازد. نیاز به حکمرانی جهانی هوش مصنوعی همانطور که قبل تر ذکر شد، در دهه های اخیر، هوش مصنوعی به عنوان یک فناوری تحول ساز توانسته است در عرصه های مختلف علمی، اقتصادی، اجتماعی و حتی سیاسی نقشی پررنگ ایفا کند. با این وجود، خاصیت های منحصر به فرد این فناوری، همچون قدرت و سرعت آن در پردازش داده ها و تصمیم گیری های خودکار، ضرورت تدوین چارچوب های جامع و منسجم حکمرانی جهانی را برجسته ساخته است. طبق گزارش «حکمرانی هوش مصنوعی برای بشریت»، دلیلهای مختلفی برای نیاز به حکمرانی جهانی هوش مصنوعی مطرح گردیده است که در ادامه تعدادی از این دلیلهای مورد بررسی قرار می گیرند. ۱. طبیعت فرامرزی و تأثیر جهانی هوش مصنوعی هوش مصنوعی به سبب ساختار و کاربردهای چندمنظوره خود، فراتر از مرزهای ملی عمل می کند. بطور کلی، داده ها و منابع مورد نیاز برای توسعه و آموزش سیستم های هوش مصنوعی از سرتاسر جهان جمع آوری می شوند. همچنین، هوش مصنوعی به گونه ای فزاینده به عنوان یک فناوری عمومی، در خیلی از کشورها و صنایع مورد استفاده قرار می گیرد. این طبیعت جهانی موجب می شود که تصمیمات در رابطه با توسعه، استقرار و استفاده از این فنآوری، اثرات گسترده ای فراتر از مرزهای ملی داشته باشند. از همین روی و برمبنای دیدگاه کارشناسان سازمان ملل، حکمرانی ملی و منطقه ای به تنهایی قادر به پاسخگویی تمام چالش های موجود نیست و به یک چارچوب حکمرانی جهانی نیاز است که بطور جامع به این مساله بپردازد. ۲. تمرکز قدرت و ثروت در عرصه هوش مصنوعی سرعت پیشرفت هوش مصنوعی سبب شده است که مناطق خاصی از جهان، خصوصاً برخی کشورها و شرکت های بزرگ، کنترل بیشتری بر توسعه و استفاده از این فنآوری داشته باشند. متخصصان بر این عقیده اند که این تمرکز قدرت و ثروت می تواند موجب افزایش نابرابری ها و شکاف های دیجیتال شود. برمبنای متن گزارش، اگر حکمرانی مناسبی بر هوش مصنوعی وجود نداشته باشد، تنها تعداد کمی از کشورها، شرکتها و افراد از منافع آن بهره مند می شوند و سایرین از این فنآوری بی بهره می مانند. از همین روی، نیاز به حکمرانی جهانی احساس می شود تا از تقسیم عادلانه منافع هوش مصنوعی اطمینان حاصل شود و از تبدیل شدن آن به ابزاری برای افزایش نابرابری ممانعت به عمل آید. ۳. فقدان کنترل و پیش بینی پذیری کامل بر خروجی های هوش مصنوعی یکی از خاصیت های بارز هوش مصنوعی، عدم امکان درک و پیش بینی همه خروجی های آن بصورت دقیق است. پیچیدگی و خودکار بودن تعدادی از سیستم های هوش مصنوعی، موجب می شود که حتی توسعه دهندگان آن نیز قادر به کنترل کامل و پیش بینی آینده این سیستم ها نباشند. کارشناسان براین باورند که این وضعیت خطرات زیادی به همراه دارد، خصوصاً در شرایطی که هوش مصنوعی در عرصه های حساس مانند سلامت عمومی، امنیت ملی یا سیستم های مالی مورد استفاده قرار گیرد. بنابراین، چارچوب حکمرانی جهانی باید تضمین کند که توسعه و استفاده از سیستم های هوش مصنوعی تحت نظارت و کنترل دقیق هستند و مسئولیت پذیری در این زمینه بصورت شفاف تعیین گشته است. ۴. نتایج ژئوپلیتیکی و ژئواقتصادی هوش مصنوعی نه فقط بر جنبه های فناورانه و اقتصادی زندگی ما تأثیرگذار است، بلکه نتایج ژئوپلیتیکی و ژئواقتصادی گسترده ای نیز به همراه دارد. توسعه این فناوری قدرت و ثروت را بصورت جهانی متمرکز کرده و موجب تغییر موازنه های قدرت بین المللی شده است. با توجه به بروز این پدیده، برای جلوگیری از تشدید رقابت های فناورانه و ایجاد نوعی «مسابقه تسلیحاتی هوش مصنوعی»، تدوین چارچوب حکمرانی جهانی ضروری به نظر می آید. این چارچوب باید اطمینان حاصل کند که هوش مصنوعی به عنوان ابزاری برای ثبات و همکاری بین المللی به کار گرفته می شود و عاملی برای تشدید رقابت های اقتصادی و سیاسی نیست. ۵. خطرات ناشی از ریسک های هوش مصنوعی همانطور که در گزارش «حکمرانی هوش مصنوعی برای بشریت» مطرح گردیده است، فناوری هوش مصنوعی به همراه فرصت هایش، ریسک ها و خطرات قابل توجهی نیز به همراه دارد. همچون این خطرات می توان به مسائل مربوط به بی طرفی و تعصبات الگوریتمی، نظارت گسترده، استفاده ناصحیح از داده ها، تشدید نابرابری ها و خطرات ناشی از تسلیحات خودکار اشاره نمود. در همین جهت و باتوجه به وجود تهدیدات مذکور، لازم است سیستم حکمرانی جهانی بصورت جامع به مدیریت این چالش ها بپردازد و چارچوب هایی برای تضمین استفاده ایمن، شفاف و عادلانه از هوش مصنوعی تدوین کند. با مرور ۵ محور مطرح شده، می توان نتیجه گرفت که هوش مصنوعی به عنوان یک فناوری پرکاربرد و جهانی، مستلزم یک رویکرد حکمرانی جامع و فراگیر است. کارشناسان بر این عقیده اند که حکمرانی ملی یا منطقه ای به تنهایی نمی تواند پاسخگوی چالش های این فناوری باشد و تنها بوسیله همکاریهای بین المللی و تدوین چارچوب های حکمرانی جهانی می توان اطمینان حاصل کرد که هوش مصنوعی به گونه ای مسئولانه و به نفع همه مردم جهان توسعه یابد. شکاف های حکمرانی جهانی هوش مصنوعی در صورتیکه هوش مصنوعی به سرعت درحال تحول است و کاربردهای آن در زندگی روزمره انسان ها هر روز بالاتر از پیش بیشتر می شود، حکمرانی مؤثر بر این فناوری همچنان با چالش های مختلفی روبه رو است. طبق گزارش «حکمرانی هوش مصنوعی برای بشریت»، چندین شکاف و کاستی در حکمرانی جهانی هوش مصنوعی وجود دارد که سبب می شود این فناوری بصورت کامل و عادلانه تحت مدیریت قرار نگیرد. این شکاف ها به سه دسته اصلی تقسیم می شوند: ۱. شکاف نمایندگی یکی از بزرگ ترین مشکلات در حکمرانی جهانی هوش مصنوعی، عدم مشارکت و نمایندگی کافی از طرف همه کشورها و مناطق جهان است. خیلی از کشورهای درحال توسعه و مناطق کم درآمد، خصوصاً در جنوب جهانی، از گفتگوهای بین المللی و تصمیم گیری های در رابطه با حکمرانی هوش مصنوعی کنار گذاشته شده اند. نمودارهای ارائه شده در گزارش مذکور نشان می دهند که تعداد کمی از کشورها، خصوصاً کشورهای صنعتی و پیشرفته، در همه ابتکارات و معاهدات بین المللی مربوط به حکمرانی هوش مصنوعی مشارکت دارند. در مقابل، بخش بزرگی از جهان، شامل ۱۱۸ کشور هیچ نماینده ای در این گفتگوها ندارند. کارشناسان معتقدند که این وضعیت نه فقط موجب نابرابری در تصمیم گیری ها می شود، بلکه سبب نادیده گرفته شدن صدای کشورهای درحال توسعه و نیازهای خاص آنها در مباحث حکمرانی هوش مصنوعی نیز می گردد. ۲. شکاف هماهنگی برمبنای دیدگاه مطرح شده از طرف هیئت مشورتی هوش مصنوعی سازمان ملل متحد، علاوه بر مشکل نمایندگی، فقدان هماهنگی میان نهادهای بین المللی و مناطق مختلف جهان نیز موجب می شود که نگاهی یکپارچه و هماهنگ برای حکمرانی هوش مصنوعی شکل نگیرد. هم اکنون، صدها چارچوب، مجموعه اصول و راهنما توسط دولت ها، شرکت ها، کنسرسیوم ها و سازمان های بین المللی درباره ی حکمرانی این فناوری تدوین شده است، اما هیچ یک از این چارچوب ها به تنهایی نمی تواند همه مسائل و چالش های جهان را پوشش دهد و در نتیجه، حکمرانی جهانی همچنان تکه تکه و ناهمگون باقی مانده است. این شکاف ها در هماهنگی سبب شده است که کشورها و سازمان ها نتوانند بطور مؤثر با یکدیگر همکاری کنند و اقدامات هماهنگ برای جلوگیری از بروز رقابت های تکنولوژیک، ایجاد استانداردهای مشترک یا مقابله با تهدیدات جهانی در رابطه با هوش مصنوعی صورت نگیرند. ۳. شکاف اجرایی پژوهشگران مدعی هستند که حکمرانی هوش مصنوعی نه فقط به تصمیم گیری های درست و چارچوب های قوی نیاز دارد، بلکه باید از مرحله تدوین اصول و قوانین فراتر رفته و به مرحله پیاده سازی و اجرا نیز برسد. این در حالیست که در خیلی از موارد، چارچوب ها و توافقات بین المللی به سبب فقدان مکانیسم های اجرائی قوی و تعهدات الزام آور، در عمل ناکارآمد باقی می مانند. طبق گزارش سازمان ملل، برای افزایش تأثیرگذاری حکمرانی جهانی هوش مصنوعی، لازم است که کشورها و سازمان های بین المللی بصورت واقعی و ملموس اقداماتی را برای توسعه ظرفیتهای محلی، ارتقا دانش فنی و پشتیبانی از کسب وکارهای کوچک و متوسط انجام دهند. همچنین، ایجاد سازوکارهایی برای پاسخگویی و شفافیت در استفاده از سیستم های هوش مصنوعی و اجرای اصول حکمرانی برای تحقق اهداف تعیین شده در این راستا، بسیار ضروری و مهم است. بی گمان نبود نمایندگی جهانی، شکاف هماهنگی و چالش اجرای مؤثر سیاست های اتخاذ شده ذیل حکمرانی هوش مصنوعی، نتایج جدی برای جامعه جهانی در پی دارد. همچون این پیامدها می توان به ایجاد رقابت های ناسالم بین کشورها، گسترش نابرابری ها در دسترسی به تکنولوژی های جدید و افزایش خطرات امنیتی و اقتصادی اشاره نمود. ادامه این وضعیت همچنین، می تواند منجر به ایجاد «مسابقه تسلیحاتی هوش مصنوعی» میان کشورهای برتر این حوزه شود؛ رقابتی که در آن کشورها بجای همکاری و هماهنگی، تلاش می کنند سریع تر از دیگران به فناوری های پیشرفته دست یابند. متخصصان سازمان ملل در متن این گزارش ادعا می کنند که تقویت جامع و فراگیر حکمرانی هوش مصنوعی برای پر کردن این شکاف ها، لازم است و همه کشورها و بازیگران جهانی باید در تصمیم گیری های مربوط به آینده این فناوری مشارکت داشته باشند. از همین روی، هماهنگی میان نهادهای بین المللی و پیاده سازی مؤثر اصول حکمرانی، باید به عنوان اولویت های اصلی در دستور کار حکمرانی جهانی هوش مصنوعی قرار گیرد تا از تبدیل این فناوری به عاملی برای تشدید نابرابری ها و تهدیدات امنیتی جلوگیری شود. تقویت همکاری جهانی با توجه به نکات ذکر شده، می توان نتیجه گرفت که تقویت همکاری جهانی برای حکمرانی هوش مصنوعی امری ضروری شمرده می شود. برای اینکه این فناوری مرزهای ملی را پشت سر گذاشته و به یک پدیده جهانی تبدیل گشته است. طبق گزارش «حکمرانی هوش مصنوعی برای بشریت» نخستین گام در این راه، ایجاد درک مشترک میان دولت ها و سازمان ها از فرصت ها و خطرات هوش مصنوعی است. در این راستا، پیشنهاد ایجاد کمیته علمی بین المللی برای هوش مصنوعی مطرح شده تا دانش علمی بی طرفانه ای عرضه نماید و به عنوان مرجعی برای تمامی ذی نفعان این حوزه عمل کند. این کمیته می تواند به توسعه هماهنگی های بین المللی کمک نماید و تفاهم جهانی را در مورد این فناوری افزایش دهد. این گزارش همین طور تاکید دارد که برای تقویت زمینه های مشترک، نیاز به گفت وگوهای سیاستی بین دولت ها و دیگر ذی نفعان وجود دارد تا استانداردهای جهانی و هماهنگی های قانونی در حوزه هوش مصنوعی به تدریج شکل بگیرند. این گفت وگوها می توانند به همرسانی بهترین روش ها و تجربیات میان ذی نفعان کمک نموده و از ایجاد اختلافات بین المللی جلوگیری نمایند. همچنین، ایجاد استانداردهای مشترک در عرصه های کلیدی مانند ایمنی و حقوق بشر، بوسیله این همکاری ها ممکن خواهند بود. این گزارش به مسئله لزوم بهره برداری از منافع مشترک هوش مصنوعی نیز اشاره دارد و برای تحقق این هدف، پیشنهاد ایجاد شبکه توسعه ظرفیت ها و صندوق جهانی هوش مصنوعی را مطرح می کند. برمبنای متن گزارش، تأسیس نهادهای پیشنهادی می تواند به کشورها و مناطقی فاقد دسترسی کافی به منابع محاسباتی و مالی کمک کنند تا در نهایت شکاف های فناوری هوش مصنوعی کم شود. هیئت مشورتی همچنین، پیشنهاد ایجاد دفتر هوش مصنوعی در سازمان ملل را نیز مطرح می کند تا نقش هماهنگ کننده میان تمامی نهادهای جهانی را ایفا کرده و به یکپارچگی و تسریع در اجرای ابتکارات حکمرانی هوش مصنوعی کمک کند. اقدامات پیشنهادی کارشناسان سازمان ملل متحد در متن گزارش مذکور همین طور به ارائه راه حل ها و برخی اقدامات پیشنهادی می پردازند. گزارش «حکمرانی هوش مصنوعی برای بشریت» برای مقابله با تهدیدات موجود و به کارگیری هوش مصنوعی به صورت مسئولانه، چندین اقدام پیشنهادی را ارائه می دهد. اولین اقدام، ایجاد چارچوب های شفافیت و پاسخگویی است. توسعه دهندگان و کاربران هوش مصنوعی باید در قبال استقرار و به کارگیری این فناوری مسئولیت پذیر باشند. همین طور سیستم های توسعه یافته باید شفافیت لازم را داشته باشند تا امکان بررسی و ارزیابی تصمیمات هوش مصنوعی توسط نهادهای نظارتی برقرار شود. علاوه بر این، ایجاد استانداردهای جهانی برای توسعه و استفاده از هوش مصنوعی سازگار با اصول اخلاقی و حقوق بشر نیز از دیگر پیشنهادات کلیدی مطرح شده رد این گزارش شمرده می شود. یکی دیگر از پیشنهادات مهم مطرح در گزارش، توسعه نهادهای بین المللی برای نظارت بر استفاده از هوش مصنوعی و تنظیم مقررات در سطح جهانی است. این نهادها می توانند چارچوب های قانونی مشترک و استانداردهای جهانی جهت استفاده از هوش مصنوعی ایجاد کنند و از بروز رقابت های ناسالم فناورانه جلوگیری نمایند. همچنین، ایجاد شبکه های آموزشی و فراهم کردن دسترسی برابر به منابع داده و توان محاسباتی برای کشورهای درحال توسعه نیز در زمره پیشنهادات گزارش هیئت مشورتی سازمان ملل است که می تواند به کاهش شکاف های دیجیتالی و جلوگیری از تمرکز بیش از اندازه قدرت در دست چند کشور یا شرکت خاص منجر شود. تدوین مقررات بین المللی برای منع استفاده از هوش مصنوعی در تسلیحات خودکار و حوزه های نظامی نیز یکی دیگر از پیشنهادات کلیدی گزارش مذکور است. به اعتقاد کارشناسان، این قوانین باید تضمین کنند که تصمیمات حیاتی مانند حملات نظامی بصورت کامل تحت نظارت انسانی قرار گیرند و از هرگونه استفاده غیراخلاقی از این فنآوری ممانعت به عمل آید. علاوه بر این، مکانیسم های بین المللی برای مقابله با سوءاستفاده از داده ها و صیانت از حریم خصوصی نیز باید تدوین شوند تا از نقض حقوق افراد و جوامع جلوگیری شود.
منبع: weblover.ir
More Stories
آخرین گزارش اسپیدتست منتشر شد؛ سرعت اینترنت موبایل و ثابت در ایران افزوده شد
ایرانسل حامی بیست و یکمین کنفرانس بین المللی انجمن رمز ایران
حاکمیت سایبری در خارج از کشور-۴۸۱ هشدار هند درباره ی خطر استفاده از هوش مصنوعی در بازارهای مالی