تحقق شبکه ملی اطلاعات وظیفه چه کسی است؟

به گزارش عاشق وب رئیس سازمان فناوری اطلاعات اعتقاد دارد خدماتی مانند موتورهای جست وجو می توانند با بهره گیری از دیتاهای داخلی، بازدهی بهتر از نمونه های خارجی شان داشته باشند، اما این تصور که می توان ۱۰۰ درصد سهم بازار را در اختیار گرفت، یک رویاست.
به گزارش عاشق وب به نقل از ایسنا، شبکه ملی اطلاعات را می توان به شکلی یکی از شناسنامه های کاری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در نظر گرفت. این پروژه چندین بار و در دوره های مختلف مورد بررسی قرار گرفت و حتی اسماً افتتاح شد اما ظاهرا نتوانست آنچه را که مد نظر مسؤولان بود، کاملاً به نمایش بگذارد. در نهایت در دوره وزارت محمود واعظی -وزیر پیشین ارتباطات و فناوری اطلاعات- بود که اعلام گردید شبکه ملی اطلاعات بار دیگر و این دفعه به صورت رسمی راه اندازی شده تا یکی از اهداف حوزه ارتباطی را جامه ی عمل بپوشاند.
اما به تازگی انتقادهایی به روند پیشرفت شبکه ملی اطلاعات وارد شده است. البته انتقاد به روند تکمیل شبکه ملی اطلاعات در حالی متوجه مسئولان ارتباطی کشور شده که به اعتقاد آنها، تمامی این وظایف صرفا برعهده وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات نیست و البته این وزارتخانه در بخش زیرساخت به دستاوردهای خوبی رسیده است.
لایه خدمات و محتوا بر عهده وزارت ارتباطات نیست
در این راستا امیر ناظمی در گفتگو با ایسنا، درباره انتقادهایی که به پیشرفت شبکه ملی اطلاعات می شود، توضیح داد: ما بر مبنای ذهنیت خودمان می توانیم بگوییم یک موضوعی درست است یا نادرست اما وقتی می خواهیم در عرصه عمومی حرف بزنیم باید طبق سند و معیارهای مشخص صحبت نماییم. بر این اساس، شبکه ملی اطلاعات سه لایه دارد؛ لایه زیرساخت، خدمات و محتوا که لایه خدمات و محتوا طبق قانونی که وجود دارد، برعهده وزارت ارتباطات نیست.
وی افزود: این بدان معناست که اگر جاده ای درست کردند که در این جاده ماشین نرفت، بر عهده ی سازنده ی جاده نیست. نخستین چیزی که ما گفتیم این بود که در لایه زیرساخت پاسخگو هستیم. خدماتی مانند گوگل هم خدماتی است که روی زیرساخت شبکه ملی اطلاعات وجود دارد. ما در زیرساخت متولی بودیم و به مردم معیاری می دهیم که خودشان ارزیابی کنند.
رئیس سازمان فناوری اطلاعات با ذکر یک مثال توضیح داد: پنج سال پیش سریال های خانگی تولید می شد و افراد روی دی وی دی آنها را می گرفتند، الان چند درصد، سریال ها را با استفاده از شبکه های اینترنتی می بینند؟ این یعنی شبکه ملی اطلاعات، یعنی زیرساختی به وجود آمده که قبلا وجود نداشته و الان وجود دارد. اگر تعداد حجم هر کدام از شبکه ها که فیلم منتشر می کنند، افزایش پیدا کرده یعنی ما زیرساختش را فراهم کردیم.
۴۰ درصد ترافیک مردم داخلی است
ناظمی با بیان این که مسئولیت زیرساخت با ما بوده و معیارش برای مردم مشخص است، اضافه کرد: اگر بخواهیم آمار و ارقام هم بدهیم این است که در گذشته پنج درصد از ترافیک مردم داخلی بوده است و در وضعیت فعلی بیشتر از ۴۰ درصد از ترافیکی که مردم استفاده می نمایند، ترافیک داخلی است. حتی اگر این آمار را هم نادیده بگیریم، تجربه شخصی و کاربری خودشان هم همین مبحث را نشان داده است.
معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات هم چنین اشاره کرد: مبحث دیگر این که در لایه زیرساخت هم امکان دارد هر روز تکنولوژی ها و ایده های ما عوض شود، ازاین رو ما باید معیاری داشته باشیم. آن معیار سند تبیین الزاماتی است که شورایعالی فضای مجازی تصویب کرده است و ما در حیطه سند تبیین الزامات، در لایه زیرساخت ۸۰ درصد پیشرفت داشتیم و موارد دیگر در وظیفه ما نبوده است.
وی با بیان این که اگر نهادهایی وجود دارد که تصمیم گیری های کلان انجام می دهند، یعنی سیاست گذاری می کنند اظهار داشت: اگر سیاست گذاری بر عهده ما باشد، پاسخگو هستیم، اما کسی خدمات را به صورت کامل بر عهده ما نگذاشته است. خدمات یعنی این که از فعالیت کسب وکار، پروانه کسب وکار تا نحوه دسترسی مردم، برخورد با رقبا، مسدودسازی یا عدم مسدودسازی که بخش های مختلفی از سیاست گذاری هستند. اگر این ها برعهده ما گذاشته شود، در آن حیطه پاسخگو هستیم اما اگر بر عهده ما گذاشته نشود، نمی توانیم پاسخگو باشیم.
تجربه موفق در مسیریاب های داخلی
رئیس سازمان فناوری اطلاعات در پاسخ به این که آنچه مد نظر شورایعالی فضای مجازی در این زمینه است که باید مرجع جست وجوهای مردم ابزارهای داخلی باشند، تا چه حد می تواند محقق شود؟ اظهار داشت: باید دید آیا تجربه موفق داشتیم یا نه. برای مثال در حیطه نقشه و مسیریاب، دو سرویس نشان و بلد، وجود دارند. در یک سال قبل تعداد نصب این دو کمتر از ۲۰۰ هزار تا بوده اما تا امروز مجموع نصب این دو منهای همپوشانی هایشان بیشتر از ویز است.
ناظمی با اشاره به استفاده کاربران از سرویس های داخلی بیان کرد: این که با وجود استفاده از یک سرویس خارجی، مجموع سرویس های داخلی بیشتر از ۵۰ درصد سهم بازار را دارد، نشان داده است خصوصیت های برتری داشته است، همچون عدم مداخله سایرین و یا این که به جای مسدودسازی، سرویس بهتری روی آن قرار دادید. ما به این شرکت ها تا حدی که می توانستیم دیتای ملی دادیم.
وی افزود: چرا راننده ها از سرویس نشان و بلد استفاده می کنند؟ چون این برنامه ها محدوده ی طرح ترافیک را دارند که ویز آنرا ندارد. این که اگر راننده ای بخواهد از مسیر طرح ترافیک نرود، باید چه مسیری را بپیماید که ویز این خصوصیت را ندارد. در نهایت این که خدمات دیگر مانند موتور جست وجو هم می توانند چنین خصوصیت هایی ایجاد کنند اما اینکه تصور نماییم می شود ۱۰۰ درصد سهم بازار را در اختیار گرفت، یک خام اندیشی و رویاست.